Hierbij gaat het vaak om een vrij ernstige vorm van deficiëntie die niet behandeld kan worden met supplementen. Meestal liggen moeilijkheden bij de opname van B12 in het maagdarmstelsel aan de grondslag van het probleem (malabsorptie).
In september 2014 is een extra NHG-richtlijn opgesteld met betrekking tot B12 deficiëntie door het Nederlands Huisartsen Genootschap:‘ Het toegenomen aantal verzoeken aan het NHG van zowel huisartsen als patiënten om aandacht te schenken aan dit onderwerp.’
Chronisch moe
De vier tellende pagina’s PDF met het officiële NHG-standpunt leest als een enigszins verontrustend document. Overtuigend bewijs voor causaal verband tussen enerzijds de vermoeidheidsklachten, duizeligheid etc. en anderzijds een tekort aan vitamine B12, lijkt vooralsnog te ontbreken. Evenmin blijkt er een test te bestaan waarmee een vitamine-B12-tekort met zekerheid kan worden aangetoond, of uitgesloten als oorzaak van de vernoemde klachten. Het blijft dus voor zowel patiënten als huisartsen vaak tasten in het duister daar waar het gaat om de link tussen vermoeidheidsklachten en B12-tekort.
Nogmaals, het betreft hier een aandoening met een medisch karakter. Het innemen van B12-supplementen kan niet effectief zijn vanwege het probleem met malabsorptie. Vaak wordt er B12 geïnjecteerd, zoals sommige confronterende verhalen van patiënten op de website van de Stichting B12-tekort aantonen. Zo zijn er B12 zuigtabletten op de markt gebracht, om de opname via het darmstelsel te kunnen omzeilen.
Dit maakt B12 tot een buitenbeentje in de wereld van vitamines. Het is sowieso niet één vitamine, maar een groep van in wateroplosbare vitaminen die een belangrijke rol spelen bij de stofwisseling;
‘Er bestaan vier vrijwel identieke vormen (vitameren) van deze vitamine: cyanocobalamine, hydroxocobalamine, adenosylcobalamine en methylcobalamine. Alle vormen bevatten het biochemisch zeldzame element kobalt. Alleen bepaalde bacteriën zijn in staat om vitamine B12 te produceren. Veel van deze bacteriën zijn onderdeel van de darmflora in dieren, en om deze reden komt vitamine B12 vrijwel alleen voor in dierlijke producten.’
Veganisten en B12.
Dat B12 uitsluitend voorkomt in dierlijke producten, zoals melk, melkproducten, vlees, vis en eieren, maakt juist dat veganisten wordt aangeraden B12 suppletie te gebruiken, of voeding waaraan deze vitamine is toegevoegd.
Wellicht dat de eveneens complexere opname ervan in het lichaam, een oorzaak zou kunnen zijn dat B12- tekort kan uitgroeien tot een pathologisch beeld. Het Voedingscentrum vat dit accuraat samen. Zoals ook elders wordt uitgelegd, heeft het lichaam een ‘intrinsieke factor’ nodig om B12 te kunnen opnemen:
‘Vitamine B12 is in de voeding gebonden aan een eiwit. In de maag wordt onder andere door het maagzuur het eiwit losgekoppeld van de vitamine B12. Vervolgens bindt vitamine B12 in de dunne darm zich aan een ander eiwit: ‘Intrinsic Factor’. Dit eiwit wordt in de maag gemaakt, maar koppelt pas in de darm aan vitamine B12. Deze koppeling is nodig voor de opname van vitamine B12 in het lichaam. Dat gebeurt aan het einde van de dunne darm. Waarschijnlijk neemt je lichaam zo’n 40 tot 50% van de vitamine B12 die je binnenkrijgt op.’
Een tekort aan deze intrinsieke factor kan de klachten veroorzaken zoals beschreven op de website van de stichting. Maar nog volgens diezelfde website van de Stichting B12-tekort, gaat het hier niet alleen maar om tekorten vanwege onderliggende lichamelijke problemen. Op basis van cijfers uit verschillende onderzoeken zou drie tot vijf procent van de Nederlandse bevolking een tekort aan B12 hebben. Dit betreft al snel een half miljoen mensen.
|
Bronnen: |